Jedno z najczęściej zadawanych pytań ze strony kobiety ciężarnej, u której wykryto wady płodu, jest pytanie: „Kiedy można dokonać aborcji„? Otóż w wyniku zmiany prawa, na skutek wyroku trybunału konstytucyjnego, odpowiedź na to pytanie wcale nie jest jednoznaczna. Potwierdzają to statystyki aborcji w Polsce, które jednoznacznie pokazują, że ilość zabiegów w naszym kraju radykalnie spadła. Kiedy można dokonać aborcji? Spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie jednoznacznie w poniższym tekście.
Prawo aborcyjne, czyli prawo o ochronie płodu ludzkiego w Polsce po zmianach trybunału
Zmierzmy się zatem z problemem legalności aborcji w Polsce, ponieważ temat ten spędza sen z oczu nie tylko kobiet ciężarnych, ale i samych lekarzy.
Legalna aborcja w Polsce jest możliwa w 3 przypadkach (na warunkach dopuszczalności przerywania ciąży):
- jeśli ciąża stanowi zagrożenie życia kobiety (w przypadku zagrożenia życia kobiety liczy się zdrowie i życie matki.);
- według prawa aborcyjnego ciążę można usunąć, jeśli wykryte zostały poważne wady płodu (nieodwracalnego upośledzenia płodu, nieuleczalnej choroby zagrażającej życiu kobiety);
- gdy ciąża jest wynikiem gwałtu.
Nie oznacza to jednak, że w praktyce łatwo jest uzyskać świadczenie, co udowadnia wręcz wspomniana statystyka.
Aborcja w przypadku nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu
Co to znaczy, że płód ma poważne wady rozwoju? Czy aborcja w Polsce jest wtedy legalna? Przepisy prawne w Polsce umożliwiają przeprowadzenie zabiegu usunięcia ciąży, jeśli badania prenatalne wykryją poważne wady płodu i nie jest on zdolny do przeżycia poza organizmem kobiety ciężarnej.
Jeśli lekarz wykaże podczas badań, że płód ma nieodwracalne wady, w wyniku których nie będzie w przyszłości funkcjonować samodzielnie (poza organizmem kobiety ciężarnej), to prawnie w takim przypadku aborcja jest legalna.
W warunkach dopuszczalności przerywania ciąży mieści się także ochrona zdrowia kobiety ciężarnej — nazywana jest aborcją prewencyjną ze względu na stan zdrowia kobiety ciężarnej
Przepisy adopcyjne zostały skonstruowane w taki sposób, że pozostawiają szerokie pole do własnej interpretacji. Oznacza to, że nie mamy na ten moment katalogu zamkniętego, co tak właściwie oznacza stan zagrożenia zdrowia ciężarnej.
Pokazuje to praktyka, w wyniku której z powodu niedociągnięć ze strony personelu medycznego, kobiety ciężarne w Polsce niestety doświadczają poważnych powikłań. Dzieje się tak dlatego, że placówki medyczne nie chcą ryzykować złamaniem prawa.
Klauzula sumienia — dobro, czy zło?
Jednym z przypadków legalnego odstąpienia przez personel medyczny od zabiegu przerwania ciąży, nawet jeśli miałby odbyć się on w warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, jest klauzula sumienia.
Klauzula sumienia jest całkowicie legalną furtką prawną, dzięki której lekarz może odmówić wykonania aborcji. Takie zachowanie w przeszłości uniemożliwiało kobietom przerwanie ciąży, ale i narażało je na powikłania zdrowotne.
Legalna aborcja w Polsce, jeśli zachodzi uzasadnione podejrzenie wystąpienia czynu zabronionego
Legalne przerwanie ciąży w Polsce może nastąpić także, jeśli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża jest wynikiem czynu zabronionego (gwałtu).
W praktyce jednak okres, kiedy można dokonać aborcji, przemija, zanim można udowodnić winę. Nie wiadomo, z jakiego powodu na ten artykuł nie powołała się żadna placówka medyczna w 2021 roku, jednak być może nie dokonano żadnego zabiegu z tego właśnie powodu.
Aborcja w Polsce, czyli przerwanie ciąży to trudny temat w naszym kraju
Co prawda do przesłanek medycznych, jeśli chodzi o stan rozstroju lub zagrożenia zdrowia kobiety ciężarnej można zaliczyć rozstrój zdrowia psychicznego, jednak i tutaj trudno powołać się na przepisy, bez katalogu zamkniętego konkretnych dolegliwości.
Zgodnie z art. 152 §2 k.k. karze pozbawienia wolności do lat 3 podlega ten, „kto udziela kobiecie ciężarnej pomocy w przerwaniu ciąży z naruszeniem przepisów ustawy lub ją do tego nakłania”.
Niewątpliwie z powodu tego artykułu żaden lekarz nie chce ryzykować prawa do utraty zawodu, a także kary pozbawienia wolności tylko dlatego, że dokonał złej interpretacji przepisów.
Ustawa o ochronie płodu ludzkiego, a aborcja w Polsce — ile zabiegów wykonuje się co roku?
Statystyki dotyczące aborcji w Polsce są nieubłagane. Z nieoficjalnych danych wiemy, że co roku w Polsce wykonuje się ponad 100 tysięcy zabiegów terminacji ciąży. To są właśnie przypadki, kiedy zachodzi uzasadnione podejrzenie, że doszło do przestępstwa, więc statystyki nigdy nie będą oficjalne.
Ile kobiet trafia do szarej strefy? Jak dużo kobiet ma powikłania z powodu nieprawidłowo przeprowadzonego zabiegu aborcji? Trudno odpowiedzieć na to pytanie, nie mniej problem istnieje, a od 2021 roku tylko się nasilił.
Aborcja w Polsce w latach 2018-2022
Do trudnej sytuacji polek nie przyczyniło się orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, w związku z którym prawo aborcyjne w Polsce jedynie zaostrzono.
Aborcja w Polsce — dane statystyczne za 2018 rok
Z zabiegu przerwania ciąży w Polsce w 2018 roku skorzystało 1076 kobiet.
Statystyki aborcji w Polsce na 2019 rok
Aborcja w Polsce w roku 2019 to 1110 przypadków, które odbyły się głównie ze względu na wady płodu.
Główną przyczyną zabiegów była Trisomia. Trisomia to obecność trzeciego (dodatkowego) chromosomu w danej parze homologicznej (aberracja chromosomowa genomowa) u płodu.
Statystyki przerwania ciąży w Polsce za rok 2020
Z danych Ministerstwa Zdrowia wynika, że w 2020 roku z zabiegu przerwania ciąży skorzystało ponownie 1076 kobiet.
Wszystkie powyższe zabiegi przerwania ciąży wykonane zostały zgodnie z prawem na podstawie ustawy o planowaniu rodziny ochronie płodu ludzkiego.
Zabiegi aborcji w warunkach dopuszczalności przerywania ciąży w Polsce na rok 2021
I po zmianie prawa na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nastąpiło tąpnięcie.
W roku 2021 z zabiegu przerwania ciąży skorzystało jedynie 107 kobiet. Skąd taki nagły spadek wykonania zabiegów przerywania ciąży, skoro do 2021 roku prawo aborcyjne w Polsce i tak oceniane było, jako jedno z najbardziej surowych w Europie?
Kolejnym pytaniem, jakie można sobie zadać, jeśli chodzi o zabiegi przerywania ciąży, to ile kobiet poniosło przykre konsekwencje w postaci urodzenia chorego dziecka lub dziecka, gdzie nie udało się udowodnić czynu zabronionego.
Nasuwa to konkluzje, że polityka rodzinna w Polsce pomimo programu socjalnego 500 plus, nie sprawi, że polki zaczną rodzić dzieci. Skoro zmuszone są rodzić dzieci chore (na przykład z zespołem Downa), to nie chcą ryzykować.
Zabiegi przerwania ciąży w Polsce — kolejne problemy
Już na podstawie powyższych informacji można postawić wiele pytań, o zdrowie kobiet. Jednym z nich jest takie, kto poniesie odpowiedzialność, jeśli badania prenatalne wykryją wady u dziecka, a lekarz nie zechce dokonać aborcji na podstawie przesłanki nieodwracalnego upośledzenia płodu.
Kary za nielegalną aborcję w Polsce
Jak wyżej wspomnieliśmy, kary za samą pomoc kobiecie ciężarnej wynoszą od 3 lat pozbawienia wolności.
Przerwanie ciąży w Polsce — jaki zabieg wybrać?
Do czasu, aż w Polsce nie będzie możliwa aborcja na życzenie, nie możesz wybrać rodzaju metody terminacji ciąży. Decyzja należy do lekarza.
Aborcja farmakologiczna
Aborcja farmakologiczna możliwa jest wyłącznie we wczesnym etapie ciąży. Polega na zażyciu odpowiednich środków, które zatrzymują rozwój ciąży, a później dochodzi do silnego krwawienia celem usunięcia komórki jajowej z macicy.
Aborcja mechaniczna
Jest to zabieg, który polega na ingerencji chirurgicznej ze strony lekarza do jamy macicy.
Metoda polega na odessaniu zawartości macicy i jej łyżeczkowaniu, aby usunąć wszystkie pozostałości płodu.
Aborcja przy użyciu laparoskopu
Niekiedy przerwanie ciąży następuje przy użyciu laparoskopu. Jest to niewielkie urządzenie, które wykorzystuje się do operacji mniej inwazyjnych.
Laparoskop wykorzystywany jest do wykonania aborcji ciąży pozamacicznej.
Przerywanie ciąży za granicą
W związku z trudnościami wynikającymi z dostępu do aborcji w Polsce coraz więcej kobiet decyduje się na przerwanie ciąży za granicą.
W sąsiednich krajach Unii Europejskiej można bez problemu przeprowadzić zabieg farmakologiczny i aborcję chirurgiczną.
Co więcej, zabiegi te są całkowicie legalne i kobieta nie ponosi odpowiedzialności karnej na terenie Polski, za jego wykonanie.
Ile kosztuje aborcja za granicą?
Zabieg przerwania ciąży za granicą to koszt od 200 do 1500 euro. Ceny zabiegu zależą od kraju, w jakim zostanie on wykonany oraz od tego, jakiego typu aborcja to będzie.
Terminacja ciąży w Czechach
Jednym z najczęściej wybieranych kierunków aborcji są Czechy, gdzie można poddać się zabiegowi, powołując się na wskazania medyczne, a także zwykłe wyrażenie woli.
Przerwanie ciąży w Niemczech
Aborcja w Niemczech jest nie tylko legalna, ala zabieg może być przeprowadzony zupełnie za darmo. Kobieta, która nie może pozwolić sobie na wydatkowanie około 1000 euro, może liczyć na pomoc tamtejszych organizacji społecznych. To na ich koszt uzyska świadczenie za darmo.
Aborcja na wschodzie
Okazuje się także, że mimo wojny w sąsiednim kraju, wschodni sąsiedzi także oferują polkom legalny i tani zabieg aborcji.
Ukraina, Łotwa, Litwa, a nawet Rosja, to kolejne kraje, gdzie legalnie wykonasz zabieg, w dodatku bezpiecznymi metodami i nie narazisz się na konsekwencje prawne.
Przerwanie ciąży a samopoczucie i stan psychiczny kobiety po zabiegu aborcji
Wiele kobiet obawia się aborcji ze względu na niekoniecznie prawdziwe przekonania społeczne. To, jak kobieta czuje się po zabiegu, jest sprawą bardzo indywidualną i przeważnie wynika z jej osobistych przekonań i wartości.
Istnieje taki określenie, jak „Syndrom Postaborcyjny”, nie został on jednak sklasyfikowany w ICD, czy DSM. Oznacza to więc, że jest niepotwierdzonym zespołem niższego samopoczucia u kobit, nigdzie niesklasyfikowanym. Może być zatem równoważny z zaburzeniami emocjonalnymi występującymi często po podaniu środków zwiotczających przy narkozie.
Czy po aborcji wpadniesz w depresję i czarne myśli?
Jeśli zastanawiasz się, czy po zabiegu aborcji wpadniesz w głęboką depresję i czarne myśli, to wcale nie musi tak być.
Oczywiście fakt usunięcia ciąży nie jest radosnym wydarzeniem, często jednak kobiety decydujące się na zabieg nie mają wyjścia. Decyzja o jego wykonaniu jest trudna, ale przemyślana.
Statystycznie pozytywne emocje po zabiegu rosną wraz z czasem. W badaniu Social Science & Medicine Vol. 248, 2020 51% kobiet wyrażało pozytywne emocje tuż po zabiegu. Po pięciu latach wskaźnik zwiększył się jednak drastycznie: aż do 84%. Ponadto kobiety, które doświadczały smutku, zmagały się w większości przypadków z napiętnowaniem społecznym, wpływającym w dużej mierze na obniżony nastrój. 95% badanych zaznacza po latach, że zabieg usuwania ciąży był właściwą decyzją.
Wygląda zatem na to, że świadomie podjęta decyzja jest kluczem do dobrego samopoczucia po zabiegu. Wielu kobietom jest po prostu lżej, że nie musiały rodzić na przykład chorego dziecka